امروزه زغال فعال را برای تصفیه فاضلابهای شهری و صنعتی مورد استفاده قرار می دهند . مناسب بودن زغال فعال برا ی تصفیه فاضلابهای صنعتی را می توان سریعا از خصوصیات فاضلابهای مورد نظر پیشبینی نمود . از نتایج این مقاله می توان بعنوان اولین گام برای تشخیص و اظهار نظر در مورد مناسب بودن زغال فعال جهت تصفیه فاضلابها یا پسابهای خروجی تصفیه خانه ها که ترکیبات آلی حاوی گروه های اصلی کربوکسیل ، هیدروکسیل ، و آمین دارند و در رابطه با خاصیت عطری ، اندازه مولکول و PH استفاده نمود .
قابلیت جذب نسبی گروه های عطری بدون بار الکتریکی جانشین شونده به زغال فعال به ترتیب : اسیدها > آنیلین > فنل ، و برای ترکیبات خطی بدون بار الکتریکی به ترتیب اسیدها الکل ها > آمین ها بود . چون وزن مولکولی این گروه از ترکیبات خطی و عطری تفاوت چندانی با هم ندارند ، می توان قابلیت جذب نسبی آن ها را د رحالت بدون با ر الکتریکی بدین ترتیب نوشت : اسید های عطری > الکل ها و اسیدهای خطی > آنیلین > آمین ها ی خطی > فنل. درجه جذب ، به حلالیت مواد آلی و ضریب یونیزاسیون اسید بستگی داشته است . قابلیت جذب ، با کاهش حلالیت و در شرایطی که ترکیب آلی بدون بار الکتریکی بود افزایش یافت . ازدیاد طول زنجیر کربنی ، حلالیت ترکیب آلی را کاهش داده و از تاثیر گروه اصلی در جذب کاسته است . اهمیت تاثیر تعداد گروه های اصلی مولکول ، در حلالیت ترکیبات آلی و همچنین ازدیاد قابلیت جذب آن ها به وسیله زغال فعال ، توسط بررسی پلیمر اسیدی (اسید پلی متل آکریلیک ) و پلیمر ایمین ) نشان داده شده است .
مواد آلی شامل گروه های کربکسیل ، در صورت نبود بار الکتریکی ( معمولا در محلول های اسیدی ) بهتر جذب زغال فعال شده اند . جذب مواد آلی بررسی شده به وسیله زغال فعال در محیط های اسیدی و قلیائی به ترتیب ارجحیت زیر صورت گرفته است : اسید بنزوئیک ( H)> اسید والریک ( H) > اسید پلی متیل آکرلیک ( H) > اسید پروپیونیک ( H) > اسید والریک ( OH) > اسید بنزوئیک ( OH) > اسید پروپیونیک ( OH) اسید پلی متیل آکریلیک ( OH).
جذب مواد آلی حاوی گروه های آمین جتنشین شونده بدون بار الکتریکی ، در PH های مختلف (باستثناء پنتانول ) اندکی تغییر کرده است . قابلیت جذب زغال فعال برای این دسته ترکیبات به ترتیب زیر بوده است : پنتانول (H) > فنل (, OH H)> پنتانول ( OH) > پروپانول ( ,OH H) .
مواد آلی دارای گروه های آمین جانشین شونده بدون بار الکتریکی ، اگر PH محلول بالاتر از PKa ی آن مواد بوده ، ترتیب زیر بوده است : آنیلین (OH) > پلی اتیلن ایمین ( OH) > پنتیل آمین ( OH ) > نونیل آمین ( H) > هپتیل آمین ( H) > پیریدین ( OH) > آنیلین ( H) > پلی اتیلن ایمین ( H) پیریدین ( H) .
بر اساس نتایج حاصل از این تجربه ، مطالعه چهار خصوصیت فاضلاب به منظور پیش بینی مناسب بودن زغال فعال برای تصفیه فاضلاب ، توصیه می گردد .
این خصوصیت عبارتند از : اندازه گیری کربن آلی کل ، اسیدیته ، ازت آلی و مواد عطری .
کاربرد این خصوصیات آلی فاضلاب می تواند کمک به پیش بینی مناسب بودن زغال فعال برای تصفیه فاضلاب نموده و به بسیاری از سئولات در مورد طرح تصفیه خانه پاسخ دهد .
)