توسعه یک الگوریتم مکانی ریزدانه جهت ارزیابی میزان دسترسی به خدمات شهری

نویسندگان

1 دانشگاه خواجه نصیر

2 مؤسسه بین المللی مشاهدات زمین و علوم اطلاعات جغرافیایی (ITC) هلند

چکیده

هدف از این تحقیق ارائه مدلی ریزدانه جهت ارزیابی میزان تقاضا برای خدمات مختلف شهری در مناطق ساخته شده و سپس مقایسه آن با میزان خدمات فراهم شده از منظر کیفیت زندگی و برابری در برخورداری از تسهیلات شهری است. در این مقاله مراحل توسعه و پیاده‌سازی مدل فوق به عنوان یک ابزار تصمیم‌گیری مکانی جهت ارزیابی میزان در دسترس بودن خدمات شهری بر اساس دو معیار اصلی فاصله (به عنوان شاخص شعاع سرویس‌دهی) و سرانه (به عنوان شاخص تراکم جمعیت)، ارائه شده است. در توسعه مدل پیشنهادی، از سامانه اطلاعات مکانی1 به عنوان مولد2 سامانه‌‌های حامی برنامه ریزی مکانی3، استفاده شده است. همچنین این مدل برای یک محدوده نمونه در منطقه هفت شهرداری تهران اجرا گردیده و نتایج آن با مدل‌های مرسوم مبتنی بر زون‌بندی مقایسه شده است. نتایج بدست آمده حاکی از قابلیت‌های مدل پیشنهادی جهت تعیین میزان محدودیت پلاک‌های ساختمانی در خصوص دسترسی به حداقل سطح خدمات مورد نیاز است، به طوری که ارزیابی انجام گرفته در این سطح از جزئیات مکانی موجب بهبود دقت در تعیین میزان و محل وقوع نقصان در تأمین خدمات و تسهیلات شهری می‌باشد. ریزدانه بودن مدل ارائه شده و همچنین ارائه مدل‌های ارزیابی مبتنی بر GIS متفاوت با توجه به تک‌خدماتی و یا چند‌خدماتی بودن خدمات شهری، از نوآوری‌های این تحقیق است.

کلیدواژه‌ها