روشهایی که تاکنون برای مدلسازی ،تحلیل و کنترل سیستمها به کار می رفته اند عموماً مبتنی بر تعیین معادلات دیفرانسیل حاکم بر سیستم و طراحی براساس یک سری روشها و الگوریتمهای ریاضی بوده اند. مطالعات نشان میدهند که انسان میتواند بدون درگیر شدن در محاسبات پیچیده و بی نیاز از مدلهای دقیق ریاضی،پیچیده ترین سیستمها را به راحتی ،لیکن با کمی تقریب ، تحلیل یا کنترل کند. تلاش در پیاده سازی روشی نظیر روش استدلال انسان در سیستمهای ساخته دست بشر زمینه ساز معرفی سیستمهای کنترل خبره و هوش مصنوعی بوده است. در این مقاله کنترل کیفی به عنوان یک روش جدید جهت رسیدن به این هدف معرفی میشود. نحوه استدلال کیفی ، کاربردها و مزایای این روش مورد بررسی قرار می گیرد . همچنین کنترل فازی به عنوان یک روش متداول و پذیرفته شده در هوش مصنوعی با کنترل کیفی مقایسه می گردد.