مطالعه کانی های سنگین ناحیه آستانه اراک

در این مطالعه کانی های سنگین آبرفت های ناحیه آستانه (50 کیلومتری جنوب غربی شهر اراک )مورد بررسی قرار گرفته است.
کانی های سنگین ماسه ای گرانیتی رودخانه های آستانه دارای وزن مخصوص 9/2 یا بیشتر از آن می باشد که بعضی از آنها قبیل آمفیبول ها ، پیروکسن ها و غیره تقریبا دارای ارزش اقتصادی نبوده ولی انواع دیگر نظیر طلا،شئلیت،کاسیتریت،سینابر که بدست آمده است دارای ارزش اقتصادی می باشد. از آبرفت های ناحیه آستانه تعداد 47 نمونه برداشت شده است مکه تماما باستثنا ی نمونه شماره یک سطحی می باشد.نمونه شماره یک از عمق 60 سانتی متری گرفته شده است(شکل 1)
کانی های سنگین موجود در این ناحیه اکثرا از منشا گرانیتی سرچشمه گرفته است . بطور متوسط 5/38 درصد نمونه ها از آنفیبول ها تشکیل شده است.بیوتیت متوسط 5/15 درصد نمونه ها مشاهده شده است.

از کانی های دیگرهماتیت با مقدار متوسط 5/3 درصد،کلریت 4/3 درصد، تورمالین 7/2درصد،آپاتیت 3/2 در صد،زیرکن 7/1 درصد و اپیدوت 2/1 درصد و کانی ها ی دیگر 6 درصد از نمونه ها را تشکیل داده است. مقدار 5/24 درصد نمونه ها از سیلیکات های تجزیه شده و دانه ها ی سنگینی می باشد(اشکال 2و4). کا نی های اقتصادی مهم که در این نمونه ها یافت شده است طلا،سینابر، کاسیتریت،شئلیت،گالن،کروئدوم،رئالگار،کریزوبریل و مالاکیت می باشد که از این کانی ها طلا و شئلیت از قدیم د راین ناحیه شناخته شده است(شکل 3)
بطور کلی در توده گرانیتی ناحیه مورد مطالعه رگه های پگماتیتی و رگه های کوارتزی ، مینرالیزه وجود دارد.
کانی هائی نظیر کاسیتریت،کریزوبریل و کروندوم مربوط به پگماتیت ها می باشد و کانی هائی که از رگه های ئیدروترمال سرچشمه گرفته است مانند کالکوپیریت، گالن ،سینابر و رئالگار در نمونه های مورد بررسی شناخته شده است.
کانی سینابر به مقدار کم در رسوبات بخش انتهائی رودخانه پر مه در چهار نمونه مشاهده شده است.درشتی دانه ها و همچنین نرم بودن سینابر نشانه نزدیکی محل اصلی این کانی به سنگها ی منشا حاوی سینابر می باشد.